Blogserie
Deze blog is onderdeel van de serie 'Publicatie Digitalisering in het onderwijs'.
Wat je niet wilt weten over internet in de klas
Waarom we een publicatie schreven over de bijwerkingen van internet op schoolDeze blog is onderdeel van de serie Publicatie Digitalisering in het onderwijs. Lees alle blogs in deze serie
Digitale vaardigheden. Mediawijsheid. 21th-century skills. Digitale geletterdheid.
Het kan niet missen of deze woorden kom je als onderwijsprofessional geregeld tegen. Misschien komen ze je neus een beetje uit. Of weet je niet zo goed wat je ermee aan moet.
Feit is dat digitalisering de afgelopen jaren een enorme vlucht heeft genomen en dat dat vraagstukken met zich meebrengt. Devices aanschaffen is misschien nog het minst grote struikelblok. Maar als je die devices eenmaal hebt, hoe zorg je er dan voor dat er op een goede manier mee omgegaan wordt? Zonder last te hebben van negatieve effecten?
Negatieve effecten?
Digitale middelen in de klas brengen meer mee dan alleen maar gemak en vooruitgang. Er zijn ook effecten die een negatieve invloed op het leren van kinderen hebben. Die effecten zijn er onder andere doordat internet geen neutrale omgeving is. Het is een industrie. Waar eigen regels gelden. En hoe meer wij daar vertoeven, hoe meer invloed het op ons heeft. Zowel in positieve als negatieve zin.
Moet ik me daar als school druk om maken?
In grote lijnen komt het erop neer dat leren op een device anders is dan met andere middelen. Schot voor open doel misschien, maar het lijkt nog niet algemeen bekend wat die verschillen dan zijn. Bovendien worden de verschillen vaak niet tegen elkaar afgewogen bij aanschaf en inzet van digitale middelen. Digitale middelen worden vooral aangeschaft op basis van wat verkopende partijen over die middelen vertellen, blijkt uit onderzoek. Dat klinkt logisch, maar er is ondertussen vaak geen wetenschappelijke onderbouwing voor die middelen en ze zijn dus niet bewezen goed voor het leren van kinderen. Sterker nog: uit onderzoek blijkt dat hoe meer er op scholen aan ict wordt ingezet, hoe meer de schoolprestaties dalen.
lees verder onder deze leestips
vervolg van het blog
Wat is er anders als een leerling online zijn schoolwerk doet?
Online wordt een constante strijd om je aandacht gevoerd. Grote tech-bedrijven hebben duizenden specialisten aan het werk om de aandacht van gebruikers op te eisen, waar en wanneer dan ook. Dat is ook merkbaar in de klas. Leerkrachten geven massaal aan dat kinderen zich steeds minder goed kunnen concentreren. Logisch, kinderen maken geen kans. Wat is de 11-jarige Ottie uit groep 8 tegenover een leger van duizenden specialisten?
Daarnaast functioneren mensen online als product. Als je leerlingen online werken, zijn ook zij op dat moment in principe producten. Ze betalen daar bijvoorbeeld met hun aandacht of hun gegevens voor advertenties. Veel scholen zijn zich hier niet bewust van. Maar ondertussen worden leerlingen doorlopend gemonitord en worden hun gegevens verzameld, o.a. ten behoeve van online adverteerders.
Goede digitale vaardigheden lijken onmisbaar voor onze huidige maatschappij. Maar hoe verkrijg je die? De veronderstelling ‘hoe meer online, hoe beter deze vaardigheden’ blijkt onjuist. Bovendien is het de vraag hoe je leerlingen leert filteren op een plek waar letterlijk alles draait om je aandacht trekken.
Deze voorbeelden laten zien er dat meer gebeurt dan gewenst als je kinderen op school online laat werken. En dat kun je prima langs je heen laten gaan, ware het niet dat er steeds meer bewijs is dat het leren van kinderen door deze bijwerkingen in het geding komt. Dan gaan bij de doorsnee pedagoog toch ergens alarmbellen af.
Gezondere digitalisering
Een anti-reactie op digitalisering is natuurlijk niet nodig. Digitalisering is een feit en we ervaren elke dag de voordelen ervan. Tegelijk vraagt het wel om alertheid. Daarom is er nu een publicatie beschikbaar, waarin alle bijwerkingen van digitale middelen in de klas verzameld zijn. En vervolgens komen experts aan het woord die de informatie duiden en adviezen geven voor een juiste koers. Zo hoopt deze publicatie een bijdrage te leveren aan de volgende stap van digitalisering, zonder ongewenste bijwerkingen.
Alle vermelde informatie (en veel meer!) is te vinden in de publicatie Digitalisering in het onderwijs – Een Trojaans paard in de klas? Download ‘m nu gratis
Reacties